Mijn digitaal (on)welzijn
Een nieuw jaar vol goede voornemens is weer begonnen. Goede voornemens hebben vaak te maken met het welzijn van de mens. We willen minder alcohol drinken, meer sporten, gezonder eten en ga zo maar door. De toenemende digitalisering heeft ervoor gezorgd dat er inmiddels nóg eentje aan het lijstje kan worden toegevoegd: ons digitaal welzijn.
De telefoon
Bijna iedereen wil het, maar toch lukt het velen niet. Hoe komt het toch dat het zo moeilijk is om je telefoon wat vaker links te laten liggen? Het kan iets te maken hebben met de functionaliteiten van de telefoon. Die zijn namelijk unlimited. We kunnen ermee bellen(!), appen, betalen, foto’s maken, een tikkie sturen, de beste hotels vinden, de exacte route volgen en ga zo maar door. Met alleen je telefoon op zak kom je tegenwoordig een heel eind. Wat je ook wilt, waar je ook naar toe wilt, welke koers je ook vaart, je telefoon vergezelt je in de reis. Klein van formaat, maar groots qua impact. Te groot soms: verder reikend dan waarvoor het nuttig is. Zo balanceert je telefoon op een dun randje tussen beste vriend en grootste vijand.
Een experiment
Waarom? Waar ik geen concessies doe voor wat betreft mijn algemene welzijn, maakte ik me meer dan eens schuldig aan het verwaarlozen van mijn digitale welzijn. Slechts een heel klein gedeelte van mijn dagelijkse telefoongebruik besteedde ik aan de nuttige functionaliteiten, de rest werd opgeslokt door sociale media. Om erachter te komen of ik het patroon van doelloos telefoongebruik kon doorbreken, heb ik afgelopen jaar twee keer een telefoon-detox poging gedaan.
En? Op korte termijn veel frustratie, op lange termijn voldoening! Door twee keer gespreid een week lang helemaal mijn telefoon niet te gebruiken, werd ik keihard geconfronteerd met mijn afhankelijkheid van het apparaatje. Voorheen werd elke minuut van de dag dat ik “niks” te doen had besteed aan mijn telefoon. Door de detox had ik ineens zeeën van tijd. Tijd waarin ik “niks” te doen had. Moet je voorstellen… blijk je het toch niet zo druk te hebben als je denkt.
De eerste dagen gingen geweldig en voelde als een bevrijding. Trots stuurde ik mijn board-genoten de cijfers: minder dan 10 minuten per dag had ik mijn telefoon gebruikt. Tot de vierde dag: ik had mijn telefoon nodig voor iets “nuttigs”. Paniek! Omdat het écht niet anders kon (vond ik toen), toch maar mijn telefoon ingezet om mijn probleem op te lossen. Het noodzakelijke gebruik evolueerde die dag al snel tot nutteloos ge-scroll, gegrepen door de tentakels van de a-sociale media. Mijn gebruik-cijfers waren die dag immers toch al niet meer te redden.
De tweede detox poging verliep precies hetzelfde… en zo had ik tot twee keer toe na 4 dagen al gefaald (*zucht*). Gefaald, volgens de cijfers dan. Ondanks mijn twee mislukte pogingen bleek het experiment toch succesvol op de langere termijn. Terwijl ik tijdens het experiment geobsedeerd was door de cijfers (meten is weten), kwam ik er al snel achter dat niet elke minuut bijdraagt aan mijn digitaal on-welzijn.
Dus? Soms draagt het gebruik van een telefoon bij aan je welzijn zonder je digitale welzijn aan te tasten. Veel functionaliteiten zijn immers ooit ontworpen om ons leven makkelijker, beter en/of leuker te maken. Door twee keer streng op dieet te gaan, kreeg ik beter zicht op hinderlijke gewoontes en was ik in staat om ze te doorbreken (↓ zie kijktip). De haat-liefde verhouding werd hersteld en sociale media voelde niet langer meer als asociaal.
Van doelloos ge-scroll naar bewust gebruik: het is mogelijk! Het enige wat je hoeft te doen is je telefoon af en toe weg te leggen! Oh maar wacht, dat was nou juist zo moeilijk…
Waar de een (nog) lekker bezig is, is de ander zijn goede voornemen al vergeten. Gelukkig hebben we volgend jaar weer een kans. Of morgen!
geschreven door Frederique